Để chẩn đoán triệu chứng đau dạ dày cấp, ngoài các thông tin như: trước khi đau bụng cấp tính người bệnh ăn, uống gì, tiền sử người bệnh và gia đình có ai bị bệnh dạ dày không… thì có thể nhận biết được qua 1 số triệu chứng lâm sàng dưới đây:
Các triệu chứng đau dạ dày cấp
- Buồn nôn và nôn: Người bệnh có thể buồn nôn và nôn nhiều, nôn ngay sau khi ăn xong, nôn hết thức ăn. Nếu đã nôn hết thức ăn, cơn đau bụng sẽ giảm, nhưng một lúc sau cơn đau lại xuất hiện trở lại. Nếu nôn quá nhiều mà không can thiệp sẽ làm cho người bệnh mất nước và chất điện giải, hốc hác, nhợt nhạt, mệt mỏi và gây sút.
- Ợ hơi, ợ chua, đầy bụng: Đây cũng là triệu chứng đau dạ dày cấp phổ biến. Người bệnh sẽ có cảm giác trướng bụng, sôi bụng, đi lỏng, sinh hơi nhiều (trung tiện nhiều) và chán ăn.
Đau vùng thượng vị là biểu hiện đầu tiên của cơn đau dạ dày cấp
- Đau bụng vùng thượng vị: Đau bụng dữ dội vùng thượng vị là biểu hiện đầu tiên của cơn đau dạ dày cấp, kèm theo nóng rát, cồn cào. Đau bụng vùng thượng vị thường xuất hiện sau bữa ăn, do khi niêm mạc dạ dày đang bị viêm sung huyết, thức ăn vào sẽ tác động đến niêm mạc gây đau dữ dội.
Một số người bệnh bị đau dạ dày cấp vùng thượng vị sau khi ăn khoảng 2- 3 tiếng hoặc ăn khi đang đói, có khi cơn đau hành hạ lúc nửa đêm, gần sáng gây mất ngủ, mệt mỏi.
Một số trường hợp bệnh nhân không đau dữ dội mà bị đau âm ỉ, cảm giác rát bỏng, thỉnh thoảng đau quặn từng cơn. Ngoài ra, bệnh nhân có thể sẽ cảm thấy tức ngực, đau lan ra sau lưng…
Cách xử lý khi xuất hiện triệu chứng đau dạ dày cấp
Khi xuất hiện cơn đau thượng vị và các triệu chứng miêu tả trên của đau dạ dày cấp, người bệnh cần đi khám càng sớm càng tốt để phát hiện và chữa trị bệnh kịp thời. Trước hết cần điều trị triệu chứng, nhất là giảm đau, chống xuất tiết dịch vị, chống viêm và chống nôn bởi dịch vị càng xuất tiết nhiều lại càng kích thích niêm mạc dạ dày, càng gây đau gây nôn nhiều hơn.
Nếu đau dạ dày cấp do ngộ độc thực phẩm thì cần rửa dạ dày càng sớm càng tốt. Nếu ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn thì cần dùng kháng sinh theo phác đồ phù hợp, nếu xét nghiệm mảnh sinh thiết dạ dày thấy viêm dạ dày do vi khuẩn HP cần dùng kháng sinh đủ liều lượng.
Ngày nay, có nhiều phác đồ điều trị giúp tiêu diệt vi khuẩn HP, tốt nhất hãy điều trị theo phác đồ của Bộ Y tế ban hành. Bên cạnh đó, người bệnh cần nâng cao sức đề kháng cho cơ thể bằng cách xây dựng chế độ ăn uống đủ chất, nghỉ ngơi hợp lý, dùng thêm đa sinh tố, nhất là vitamin B12.
Phòng tránh đau dạ dày cấp như thế nào?
Để phòng ngừa các triệu chứng đau dạ dày cấp thì việc tránh xa các tác nhân gây bệnh là rất quan trọng. Mỗi người nên:
- Xây dựng chế độ ăn lành mạnh: Nên ăn đúng bữa, ăn chậm nhai kỹ, ăn thức ăn dễ tiêu hóa, không quá chua, cay, hạn chế rượu bia và các thức uống kích thích.
Nói không với rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích…
- Ngủ nghỉ đủ giấc: Không nên thức quá khuya sau 23 giờ, dậy quá sớm, đảm bảo thời gian ngủ mỗi ngày là 7 – 8 tiếng.
- Giảm Stress: Cân bằng cuộc sống và công việc, tránh stress không cần thiết.
- Phòng ngừa và điều trị vi khuẩn HP nếu đã nhiễm: Nếu gia đình có người nhiễm vi khuẩn HP, cần lưu ý vệ sinh bát đũa, sát trùng dụng cụ ăn uống bằng nước sôi để tránh lây nhiễm. Nếu người bệnh đã được chẩn đoán nhiễm vi khuẩn HP cần điều trị tích cực theo liệu trình, tránh bệnh nặng và biến chứng.
- Hạn chế thuốc kháng sinh, kháng viêm, thuốc giảm đau: Chỉ dùng các loại thuốc điều trị này khi có sự cho phép của bác sĩ điều trị, sử dụng với liệu lượng thích hợp, ưu tiên chọn loại thuốc ít ảnh hưởng đến niêm mạc dạ dày.
Khi gặp những triệu chứng đau dạ dày cấp, người bệnh nên sớm tới cơ sở y tế để chẩn đoán tìm chính xác nguyên nhân và điều trị. Nếu để kéo dài, đau dạ dày cấp có thể dẫn tới viêm dạ dày mạn tính, chảy máu, thủng dạ dày…
